Prezydent RP Bronisław Komorowski w lipcu br. podpisał rozporządzenie na mocy którego zespół dawnego opactwa cysterek w Trzebnicy został uznany za Pomnik Historii. Co to oznacza? Z pewnością podnosi rangę i prestiż miejsca, ale i miasta Trzebnica.
Obszar objęty statusem pomnika historii obejmuje bazylikę pod wezwaniem św. Bartłomieja Apostoła i św. Jadwigi, klasztor oraz tereny, na których znajdują się budynki pomocnicze. Zespół dawnego opactwa cysterek został uznany za Pomnik Historii ze względu na „wartości historyczne i artystyczne, materialne i niematerialne, a także autentyczność substancji zabytku” - czytamy w dokumencie podpisanym przez prezydenta. Ponadto „zespół jest cennym dziełem sztuki romańskiej, gotyckiej i barokowej, a jako mauzoleum Piastów Śląskich oraz sanktuarium św. Jadwigi Śląskiej ma szczególne znaczenie dla kultury i dziejów Polski”.
Pomnik Historii jest jedną z czterech form ochrony zabytków. Uznanie obiektu za Pomnik Historii oznacza nadanie danemu zabytkowi lub parkowi kulturowemu szczególnej rangi ze względu na jego wartość dla kultury narodowej. To wyróżnienie Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej przyznał blisko 60 zabytkom w kraju. Taki status mają np.: zespół klasztoru oo. paulinów na Jasnej Górze, czy gnieźnieńska archikatedra, a na Dolnym Śląsku są to m.in.: zespół dawnego opactwa w Krzeszowie, twierdza w Srebrnej Górze, czy Hala Stulecia we Wrocławiu. Teraz do tego prestiżowego grona dołączyła Trzebnica.
W tej chwili trwają prace remontowe związane z wymianą ogrzewania i posadzki w nawach bocznych Bazyliki. Warto wspomnieć o pracach archeologiczny, które toczą się z tej okazji i które przynoszą coraz to nowe znaleziska. Tym razem po zdarciu posadzki odnaleziono dwie krypty. Po otwarciu jednej z nich, pochodzącej najprawdopodobniej z końca XVIII wieku, odnaleziono szczątki księdza, na co wskazywały pozostałości materiału z sutanny. Niestety nie odnaleziono tradycyjnej tabliczki pochówkowej co uniemożliwiło zidentyfikowanie zmarłego. W sąsiedztwie otwartej krypty znajduje się druga, do której dostęp jest utrudniony, dlatego też zostaną podjęte próby nawiercenia i zbadania wnętrza poprzez wpuszczenie specjalistycznej sondy. Warto przypomnieć, że to nie pierwsze tego typu znalezisko, a wcześniej w strąconym przez wiatr krzyżu z sygnaturki kościoła, odnaleziona została kapsuła czasu.
Ponadto w trakcie odbudowy jest dach klasztoru sióstr Boromeuszek. Prace wkroczyły już w III etap remontu. Siostry przyznają, że stan dachu jest katastrofalny. - Musimy zwiększyć tempo prac, by można było nadal udostępniać klasztor pielgrzymom i zwiedzającym, by organizować w nim spotkania kulturalno-naukowe, by móc nadal prowadzić w nim działalność medyczną, opiekuńczą i charytatywną, rekolekcje, świetlicę i inne dzieła będące kontynuacją miłosiernej posługi św. Jadwigi Śląskiej - patronki i współfundatorki naszego klasztoru - przyznaje s. Krzysztofa, ekonomka generalna boromeuszek trzebnickich w rozmowie udzielonej KAI.
- Ogromnie się cieszę z tego sukcesu. Od wielu lat siostry Boromeuszki współpracują z Gminą Trzebnica, która należy do Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Gmin Cysterskich.. Równie dobrze układa się współpraca z księżmi Salwatorianami. Pomnik Historii to wspaniałe wyróżnienie, które podnosi nie tylko prestiż miejsca, ale i prestiż całego miasta. Zarówno klasztor, jak i bazylika wymagają tego szczególnego wsparcia. W jednym i drugim obiekcie trwają w tej chwili remonty na ogromną skalę, m.in. wymiana posadzki w nawach bocznych bazyliki i remont prawie 1 ha powierzchni dachu. Cieszę się, że również Gmina Trzebnica w trosce o to wyjątkowe dziedzictwo narodowe ma swój ogromny udział. Trzeba jednak dodać, i fakt ten wzbudza szczególną radość, że współpraca ta wykracza dalece poza kwestie finansowe - mówi burmistrz Marek Długozima i dodaje na koniec: Dzięki wymienionym wcześniej wspólnym działaniom przyczyniliśmy się jako gmina do uzyskania przez trzebnicką bazylikę i klasztor statusu Pomnika Historii. Jestem dumny, że dzięki temu do barwnej historii dziejów naszego miasta dołożyliśmy kolejną cegiełkę.
na podstawie materiałów UM Trzebnica
